De links naar de livestreamings zijn de volgende:

voor de livestreaming van 11:00: https://youtu.be/p2b0F7g2isE

voor de livestreaming van 20:00: https://youtu.be/-JyQ25k1l2Y

LIVESTREAMING ‘PARTITA’S VAN BACH’ (nr.2 en nr.6)

De zes Partita’s voor klavier die Johann Sebastian Bach componeerde, waren niet primair bedoeld voor openbare uitvoering. Ze dienden voor studie en aangenaam tijdverdrijf. Voor die twee doeleinden heb ik ze dan ook gebruikt maar daarnaast deel ik ook twee van die Partita’s graag met jullie.

Een Partita bestaat bij Bach en tijdgenoten uit een serie dansen. Deze dansen bestaan meestal uit twee helften, die met elkaar in evenwicht zijn, waarbij de tweede helft veelal een variatie op de eerste is. Het woord ‘Partita’ is dan ook een afkorting van forma bipartita, een tweedelige vorm. Ook Bachs Franse en Engelse Suites bestaan uit zo’n opeenvolging van dansen.

Bij elke Partita is het openingsgedeelte weer verschillend (b.v. een Sinfonia bij de tweede, een Toccata bij de zesde. Bij de daarop volgende dansen zijn de Allemande, de Courante (of Corrente, de snellere Italiaanse versie), de Sarabande en de Gigue in die volgorde altijd weer van de partij. Daarnaast kunnen nog een of meer bijzondere dansen worden toegvoegd (bijvoorbeeld Gavotte of Bourrée).

In de Partita’s bereikt Bach een hoogtepunt in de ontwikkeling van de Suite en weet hij een nieuwe en zeer persoonlijke invulling aan de verschillende dansvormen te geven. In de Partita’s neigt Bach al sterker naar de nieuwe style galante, de galante stijl waarin gratie en versieringen belangrijker zijn dan streng contrapunt. Het bereik van het toetsenbord is vergroot van vier- naar viereneenhalf octaven.

Partita nr.2 is nog vrij traditioneel en opvallend rijk aan contrapunt: de stemmen zijn duidelijk te horen en imiteren elkaar voortdurend. Het openingsdeel begint met een voorname Sinfonia met een energiek ritme. Ze gaat over in een Andante – met een lopende bas, een jazzy walking bass avant la lettre – dat weer uitmondt in een onstuimige tweestemmige Fuga. De laatste delen zijn uniek voor een Suite: Rondeaux (opvallend genoeg een meervoudsvorm) en een Capriccio, dat de grilligheid vertoont die de titel al suggereert. Bach noemde het slotdeel dan wel Capriccio maar het heeft de kenmerken van een Gigue, die gewoonlijk een danssuite afsluit, waarbij de tweede helft  spiegelbeeldig is ten opzichte van de eerste.

Partita nr.6 is uitgesproken vernieuwend. Ze gaat van start met een Toccata waarin Bach de volle omvang van het klavier gebruikt en ook hier is, net als in de tweede Partita, een Fuga het vervolg. De Corrente is de Italiaanse variant van de Courante en dat betekent een hoog tempo en een wervelende figuratie. De Air is een licht tussengerecht dat ruimte schept voor een tot in de fijnste details uitgewerkte Sarabande. Het is de meest diepzinnige Sarabande voor klavier die Bach zou schrijven met uitvoerige en uitgeschreven versieringen. De vlotte Gavotte zou al een overtuigend slot van deze Partita hebben kunnen vormen maar Bach heeft daarna nog een streng gecomponeerde Gigue voor ons in petto die deze overwegend donkere Partita alsnog in een stralend majeur laat eindigen.

PROGRAMMA

J.S.Bach (1685 – 1750)

Partita nr.2 in c kl.t. BWV 826

-Grave adagio / Andante

-Allemande

-Courante

-Sarabande

-Rondeaux

-Capriccio

Partita nr.6 in e kl.t. BWV 830

-Toccata

-Allemande

-Courante

-Air

-Sarabande

-Tempo di Gavotta

-Gigue