De link naar deze livestreaming is https://youtu.be/UdcWK-mzIv4

Ludwig van Beethoven (1770 – 1827)

Sonate in f kl.t. op.2 nr.1

-Allegro

-Adagio

-Menuetto en Trio: Allegretto

-Prestissimo

Sonate in As gr.t. op 26

-Andante con variazioni

-Scherzo en Trio: Allegro molto

-Marcia funebre (sulla morte d’un Eroe)

-Allegro

——————————————————————————————————————————————————-

De 32 sonates van Ludwig van Beethoven omspannen een groot gedeelte van Beethovens creatieve leven. Het zijn 32 monumenten met een rijke uitvoeringstraditie: elke sonate vertelt een verhaal, beschrijft een geschiedenis en bezit een eigen persoonlijkheid. In Beethovens pianosonates zijn voortdurend veranderingen en ontwikkelingen hoorbaar. Van de Sturm und Drang waarvan de vroege sonates getuigen tot de laatste sonates wordt de vorm van de sonates steeds vrijer en hun vorm steeds indrukwekkender. De verschillen tussen de pianosonates van Beethoven zijn veel groter en extremer dan die tussen de sonates van Haydn of Mozart. 

Beethoven legt in deze stukken zijn ziel bloot, hij stelt zich – zoals het tegenwoordig heet – kwetsbaar op. Bij hem heb je eerder het gevoel dat je karakter en gevoelsleven van de componist leert kennen dan bij zijn klassieke tijdgenoten.

De eerste Sonate in f kl.t. op.2 nr.1 valt meteen met de deur in huis. Geen teken van koudwatervrees maar een dramatische opening van Beethovens Sonatenoeuvre. Beethoven toont, jeugdig als hij nog is (23 jaar), direct dat hij er niet op uit is om de gunst van een publiek te winnen en evenmin om de amateurpianist ter wille te zijn door het werk technisch niet te veeleisend te maken.

De sonate is opgedragen aan Haydn, wiens invloed ook wel te horen is maar nergens de persoonlijke stijl van Beethoven naar de achtergrond dringt. Die persoonlijke stijl komt o.a. tot uitdrukking in de aanwijzing espressivo in het eerste deel (een uitdrukking die we bij Haydn en Mozart in de pianosonates tevergeefs zoeken), de ongebruikelijke vierdeligheid van de sonate en de dramatische finale die geen boodschap heeft aan een happy ending.

 De Sonate in As gr.t. op 26 is veel vrediger van sfeer, maar dat betekent niet dat Beethoven zijn wilde haren inmiddels zou hebben verloren. Ook in dit stuk introduceert Beethoven vernieuwingen. Zo heeft geen enkel deel de sonatevorm, met twee tegengestelde thema’s. Het eerste deel bestaat uit een thema met variaties (alleen Mozart schreef in één sonate zo’n openingsdeel), er volgt een scherzo in plaats van een menuet, het derde deel is een treurmars en het laatste deel een perpetuum mobile.

Opvallend is ook dat de delen van deze sonate niet goed los van elkaar gespeeld kunnen worden. De sonate is één geheel. De treurmars wordt al aangekondigd in de variaties en de Finale komt uit de treurmars voort als een ‘troostende zachte herfstregen na de begrafenis’.